নীতিশাস্ত্ৰত আচাৰ্য চাণক্যই শিশুৰ যত্ন সম্পৰ্কে অভিভাৱকসকলক বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা কৈছে। তেওঁ কয় যে পিতৃ-মাতৃয়ে সন্তানৰ সন্মুখত সকলো কথা চিন্তা কৰিব লাগে, কাৰণ সন্তান সৰু সৰু গছ-গছনিৰ দৰে। আপুনি যিদৰে ঢালি দিয়ে, তেনেকৈয়ে সিহঁতে ফল দিব।
নীতিশাস্ত্ৰত আচাৰ্য চাণক্যই দিয়া নীতিসমূহ ৰাইজৰ বাবে কঠোৰ যেন লাগিব পাৰে, কিন্তু ই মানুহৰ জীৱন সহজ কৰি তোলাৰ সঠিক পথ দেখুৱাইছে। এইবোৰ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰি যিকোনো ব্যক্তিয়ে নিজৰ জীৱনটো সুখী কৰি তুলিব পাৰে। আচাৰ্য্য চাণক্যই তেওঁৰ Ethics গ্ৰন্থত বয়োজ্যেষ্ঠ, বয়োজ্যেষ্ঠ আৰু মহিলাৰ লগতে শিশুৰ বিষয়েও বহু কথা কৈছে।
শিশুৰ লালন-পালনৰ লগত জড়িত গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাবোৰক লৈ অভিভাৱকসকলক সতৰ্ক কৰি আচাৰ্যই কৈছে যে অভিভাৱকসকলে ভালদৰে চিন্তা কৰি সন্তানৰ সন্মুখত সকলো কাম কৰিব লাগে। কাৰণ ল’ৰা-ছোৱালীবোৰ সৰু সৰু গছ-গছনিৰ দৰে। শৈশৱত যিদৰে ঢালি দিয়া হৈছিল, সেইদৰে ডাঙৰ হ’ব। শিশুৰ যত্ন লোৱাৰ সময়ত বহু সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিব লাগে। যদি কোনো পিতৃ-মাতৃয়ে এইবোৰ কথা চোৱা-চিতা নকৰে, তেন্তে ভৱিষ্যতে তেওঁ বা তাই ক্ষতি বহন কৰিব লাগিব।
শিশুৰ সন্মুখত মিছা নকব
আচাৰ্য চাণক্যৰ মতে পিতৃ-মাতৃয়ে কেতিয়াও সন্তানৰ সন্মুখত মিছা কথা নকয় বা তেওঁলোকৰ সন্মুখত দেখা দিব নালাগে। যদি কোনো অভিভাৱকে এনে কৰে, তেন্তে তেওঁ সন্তানক তেওঁলোকৰ মিছা কথাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰি মিছা কথা ক’বলৈ শিকাইছে। যিসকলে এনে কৰে তেওঁলোকে পিছত যেতিয়া সন্তানে তেওঁলোকক মিছা কথা ক’বলৈ আৰম্ভ কৰে তেতিয়া বিপদৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়।
সন্মান
শিশুৰ সন্মুখত পিতৃ-মাতৃয়ে ইজনে সিজনৰ সন্মান আৰু সন্মানৰ যত্ন ল’ব লাগে বুলি আচাৰ্য চাণক্যই কৈছে। কাৰণ ই শিশুসকলৰ মনত প্ৰত্যক্ষভাৱে প্ৰভাৱ পেলায়। ল’ৰা-ছোৱালীৰ সন্মুখত যদি ইজনে সিজনক অসন্মান কৰে, তেন্তে ল’ৰা-ছোৱালীয়েও একেখিনি কথা শিকে আৰু তেওঁলোকেও পিতৃ-মাতৃক সন্মান কৰা বন্ধ কৰে।
শিশুৰ সন্মুখত কাজিয়া নকৰিব
আচাৰ্য চাণক্যৰ মতে বহু সময়ত পিতৃ-মাতৃয়ে সন্তানৰ সন্মুখত কাজিয়া আৰম্ভ কৰে আৰু এই সময়ছোৱাত তেওঁলোকে অভাৱবোৰ উলিয়াই আনি ইজনে সিজনক অপমান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে। এই কাম কৰা মানুহবোৰ নিজৰ সন্তানৰ চকুত পৰে। ইয়াৰ লগে লগে শিশুটিয়ে মাক-দেউতাকৰ অভাৱৰ বিষয়ে জানিব পাৰে আৰু সুযোগ পালে শিশুটিয়েও সেই অভাৱবোৰ প্ৰকাশ কৰি অপমান বা ব্লেকমেইল কৰিবলৈও বাদ নিদিয়ে। গতিকে শিশুটিৰ বিশেষ যত্ন লওক।
