মানুহবোৰ কিয় বগা আৰু ক’লা ৰঙৰ হয়? জানক ইয়াৰ কাৰন

why do people have blond and black colors?

মানুহৰ ছালৰ ৰঙৰ ইতিহাস চাওঁ আহক। ক’লা বা ক’লা ছালখনে আমাক কেনেকৈ ৰক্ষা কৰে? এই কাহিনীটোৰ শিপা চুলিতেই আছে! ক'লা ছালৰ লোকৰ মেলানিন(Melanin) বেছি থাকে যিয়ে ছালৰ কোষবোৰক অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মিৰ ফলত ছালৰ কোষবোৰত হোৱা ক্ষতিৰ পৰা ৰক্ষা কৰে, আৰু কৰ্কট ৰোগৰ সম্ভাৱনা কম কৰে।

ক'লা ছালৰ লোকসকলৰ মেলানিন(Melanin) (বেছিভাগ জীৱৰ ছালৰ কোষত পোৱা প্ৰাকৃতিক ৰঞ্জক পদাৰ্থ) বেছি হোৱাৰ প্ৰৱণতা থাকে যিয়ে অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মিৰ ফলত হোৱা ছালৰ কোষৰ ক্ষতি কৰে।

আমাৰ ছালত পোৱা মেলানিন নামৰ ৰঞ্জক পদাৰ্থৰ পৰিমাণৰ দ্বাৰা মানুহৰ ৰং নিৰ্ণয় কৰা হয়। যাৰ শৰীৰ/ছালত মেলানিনৰ পৰিমাণ বেছি থাকে, তেওঁক ক’লা দেখা যায় আৰু যাৰ ছালত মেলানিনৰ পৰিমাণ কম থাকে, তেওঁক দেখাত মেলা দেখা যায়।

শৰীৰৰ বিভিন্ন অংশত মেলানিন(Melanin)ৰ পৰিমাণ বেলেগ বেলেগ হ’ব পাৰে। আমি ক’ব পাৰো যে সূৰ্যৰ পোহৰে মেলানিনক প্ৰভাৱিত কৰে, যিটো কাৰক ক’লা বা মেলা হ’বলৈ কৰা হয়। কিন্তু ইয়াৰ বাবে সূৰ্যৰ পোহৰ একমাত্ৰ দায়ী বুলি ধৰিব নোৱাৰি কাৰণ নৱজাত শিশুও ক’লা-বগা হয়। সূৰ্যৰ পোহৰৰ সংস্পৰ্শৰ পৰা এতিয়াও বহু দূৰত আছে। ক’লা-বগা হোৱাৰ বাবেও কিছুমান জিনীয় কাৰণ দায়ী।

মুঠতে আমাৰ ছালৰ ৰং নিৰ্ণয় কৰা হয় ছালৰ ৰং গঠন কৰা জিনৰ প্ৰকাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি, যিবোৰ আমি আমাৰ পিতৃ-মাতৃৰ পৰা উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে লাভ কৰিছো। এটা বিশেষ স্থানত পৰা অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মিৰ পৰিমাণে জিনৰ প্ৰকাৰবোৰত প্ৰভাৱ পেলায়। এই কথাটো বুজিবলৈ মানুহৰ ছালৰ ৰঙৰ ইতিহাস চাওঁ আহক।

এই কাহিনীটো চুলিতেই আছে!

যদিও মানুহৰ চুলিৰ গুৰিৰ সংখ্যা আৰু ঘনত্ব বান্দৰৰ সৈতে বহুত মিল আছে, আমাৰ শৰীৰৰ চুলিবোৰ আমাৰ আটাইতকৈ ওচৰৰ কিছুমান আত্মীয়ৰ চুলিৰ দৰে ডাঠ বা দীঘল নহয়, যেনে চিম্পাঞ্জী। কিন্তু প্ৰায় ৫০ লাখ বছৰ আগলৈকে আমাৰ পূৰ্বপুৰুষৰ দেহৰ চুলি এই বান্দৰৰ দৰেই আছিল। সেই সময়লৈকে তেওঁলোকে নিজৰ ভৰিৰে খোজ কাঢ়ি গৈ আছিল, মুকলি আৰু বহল পৰিৱেশত খাদ্য-পানীৰ সন্ধানত অধিক সময় কটায় আছিল। এনে অৱস্থাত তেওঁলোকৰ বাবে এক বৃহৎ বিপদ আছিল– শৰীৰৰ ভিতৰৰ উষ্ণতা অতি উচ্চ বৃদ্ধি। প্ৰচলিত তত্ত্ব অনুসৰি প্ৰাচীন মানুহৰ শৰীৰত হোৱা পৰিৱৰ্তনৰ বিকাশৰ বাবে তেওঁলোকৰ শৰীৰৰ উষ্ণতা বৰ বেছি বৃদ্ধি হোৱা নাছিল।

শৰীৰত চুলি সৰা, আৰু ঘামগ্ৰন্থিৰ সংখ্যা বৃদ্ধি।

আমি বিশ্বাস কৰোঁ যে এই পৰিৱৰ্তনবোৰে হয়তো একেলগে কাম কৰিছিল আৰু ভাল ঘাম ওলোৱা আৰু বাষ্পীভৱন হোৱাৰ বাবে আমাৰ পূৰ্বপুৰুষৰ শৰীৰ শীতল হৈ পৰিছিল।

এই সকলোবোৰৰ লগত ৰঙৰ সম্পৰ্ক কি?

দৰাচলতে প্ৰায় ১৫ লাখ বছৰৰ আগতে আমাৰ গ্ৰহৰ বিশাল অঞ্চলত অতি দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে অস্বাভাৱিকভাৱে শুকান জলবায়ুৰ সন্মুখীন হৈছিল। এনে পৰিস্থিতিত বৃহৎ সংখ্যক গছ মৰিছিল, ছাঁৰ অভাৱৰ বাবে, যাৰ ফলত হোমো (আধুনিক মানুহ বা হোমো চেপিয়েনও এই প্ৰজাতিৰ এটা প্ৰজাতি একমাত্ৰ জীয়াই থকা প্ৰজাতি আছিল, বাকী সকলো প্ৰজাতি বিলুপ্ত হৈ পৰিছে) বংশৰ প্ৰাৰম্ভিক সদস্যসকলৰ চুলিবিহীন ছালখন আগৰ তুলনাত অধিক প্ৰত্যক্ষ সূৰ্য্যৰ পোহৰৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিছিল আৰু অধিক সময়ৰ বাবে অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মিৰ পৰিমাণ সহ্য কৰিবলগীয়া হৈছিল।

ইয়াত এই প্ৰশ্নটো সুধিব পাৰি যে সূৰ্য্যৰ পৰা অহা অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মিয়ে আমাৰ ছালত কি বেয়া প্ৰভাৱ পেলায়। যদিও অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মি সূৰ্যৰ পোহৰৰ এক অতি সৰু অংশ, তথাপিও সূৰ্যৰ পোহৰৰ ফলত আমাৰ শৰীৰত হোৱা ক্ষতিৰ বেছিভাগেই ইয়াৰ বাবেই হয়। অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মিয়ে ছালৰ কৰ্কট ৰোগ সৃষ্টি কৰিব পাৰে কাৰণ ই আমাৰ শৰীৰৰ কোষত উপস্থিত থকা ডি এন এৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত ইহঁতে অস্বাভাৱিক আচৰণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।লাহে লাহে ই ক’লা আৰু ক’লা হ’বলৈ ধৰিলে।

কিন্তু ইয়াৰ পৰা  বুজা যায় যে কিছুমান মানুহ বগা কিয়?

প্ৰায় এক লাখ–৭০,০০০ বছৰ আগতে কিছুমান শৰীৰ চৰ্চাগতভাৱে আধুনিক মানুহ (Homo sapiens) ক্ৰান্তীয় অঞ্চলৰ পৰা প্ৰব্ৰজন কৰিছিল,তেওলোক উত্তৰ দিশলৈ গতি কৰিছিল য’ত তেওঁলোকে তুলনামূলকভাৱে কম সূৰ্যৰ পোহৰ লাভ কৰিছিল। হয়তো এই উচ্চ অক্ষাংশৰ ঠাণ্ডা জলবায়ুৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ তেওঁলোকৰ শৰীৰ ঢাকিবলৈ অধিক কাপোৰ ব্যৱহাৰ কৰাটোৱেও হয়তো অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মিৰ পৰা তেওঁলোকক আৰু অধিক ৰক্ষা কৰিছিল। এই পৰিস্থিতিত কোনো ব্যক্তিৰ ক্ষেত্ৰত বগা ছালৰ জিনৰ প্ৰভাৱ দেখা দিয়াৰ পিছতো প্ৰাকৃতিক নিৰ্বাচনৰ দ্বাৰা জীয়াই থকাৰ সম্ভাৱনা পাইছিল। এইদৰেই ইয়াৰ মানুহৰ মাজত বগা ছালৰ জিনবোৰ বিয়পি পৰিল।

আমাৰ বিৱৰ্তন ইতিহাসত যেতিয়া মানুহৰ বিভিন্ন গোট আমাৰ গ্ৰহৰ বিভিন্ন অংশলৈ বিয়পি পৰে, তেতিয়া তেওঁলোকে কেৱল সূৰ্য্যৰ পোহৰৰ বিভিন্ন তীব্ৰতাৰ সন্মুখীন হোৱাই নহয়, তেওঁলোকে ক্ৰমান্বয়ে আন মানুহৰ গোটৰ সংস্পৰ্শলৈও আহিছিল যিসকলে হয় ইতিমধ্যে তাত বাস কৰিছিল নহয় এইবোৰৰ পিছত তাত উপনীত হৈছিল. সময়ৰ লগে লগে এই গোটৰ সদস্যসকলে ইজনে সিজনৰ লগত যৌন সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিবলৈ ধৰিলে আৰু তেওঁলোকৰ বিভিন্ন ধৰণৰ ৰং উৎপন্ন কৰা মূল জিনবোৰ তেওঁলোকৰ সন্তানৰ শৰীৰত একত্ৰিত হৈ পৰিল।

ইয়াৰ সমান্তৰালভাৱে পৃথিৱীৰ জলবায়ুৰ পৰিস্থিতিৰ যি ধৰণৰ পৰিৱৰ্তন ঘটি আহিছে, তাৰ ফলত আমি আজি সমগ্ৰ গ্ৰহটোত আমাৰ চাৰিওফালে বিভিন্ন ধৰণৰ ছালৰ ৰং দেখিবলৈ পাওঁ। উদাহৰণস্বৰূপে, আজিৰ বিজ্ঞানীসকলে কৈছে যে বিগত ৫০,০০০ বছৰত অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মি বিভিন্ন মাত্ৰাৰ বিকিৰণৰ সৈতে বিভিন্ন অঞ্চললৈ স্থানান্তৰিত হোৱাৰ বাবে ক’লা বা ক’লা ছালৰ জনসংখ্যা সলনি হৈছে। আৰু ছালৰ ৰঙৰ এনে বৃহৎ পৰিৱৰ্তন হয়তো যোৱা ১০০ প্ৰজন্মতহে (প্ৰায় ২৫০০ বছৰ)হে হৈছে।

আমাৰ এই লেখাবোৰ ভাল লাগিলে Times Guwahati পেজটো Like  আৰু Follow কৰি দিব । যাতে দিনটোৰ ১০০ টা বাতৰি আগতিয়াকৈ পায় : Like কৰিবলৈ অনুগ্ৰহ কৰি তলত Click কৰিব www.facebook.com/Timesguwahatinews